Het is vandaag een jaar geleden dat de textielfabriek in Bangladesh instortte. Meer dan 1000 mensen kwamen hierbij om het leven, hiermee is het de dodelijkste ramp uit de textielindustrie ooit. In de fabriek werd onder andere kleding van Mango, Primark en Benneton gefabriceerd. Oorspronkelijk was het niet de bedoeling dat dit gebouw gebruikt zou worden als fabriek, maar voor winkels en kantoren. De muren konden de trillingen van de machines niet aan en uiteindelijk stortte het gebouw in.
Is er inmiddels iets veranderd? Na de ramp werd er ingegrepen door meerdere partijen, waaronder de VN. Uit een recente documentaire van Brandpunt blijkt er echter weinig te zijn veranderd. Hierin is te zien hoe een werknemer van een textielfabriek in Bangladesh op de werkvloer behandeld wordt. Het is werkelijk schokkend. De werknemer heeft een verborgen camera bij zich dus de leidinggevende hebben geen idee dat zij worden gefilmd. De werknemers worden uitgescholden, geslagen en vernederd. Onder hoge werkdruk moeten ze een target per dag halen, pas dan mogen zij naar huis. Is het werk niet af, dan moeten ze doorwerken. Ook is te zien hoe een leidinggevende zijn werknemers verplicht om te liegen als de inspectie langskomt later die dag: ‘’Jullie zeggen dat jullie voldoende pauze krijgen en onder normale omstandigheden jullie werk mogen verrichten’’. Eigenlijk is er dus nagenoeg niets veranderd in de werkomstandigheden van textielfabrieken in Bangladesh. En dan hebben we het nog niet eens over alle andere fabrieken in andere derdewereld landen.
Het is te zot voor worden dat in de westerse wereld deze kleren aan de lopende band over de toonbank gaan, terwijl er aan de andere kant van de wereld mensen letterlijk aan onderdoor gaan. Het probleem is echter dat we niet goed weten waar de kleding vandaan komt en zelden de garantie hebben dat een kledingstuk van top tot teen eerlijk tot stand gekomen is. Er zijn veel geheimen in de productiewereld, dus hoe weten we dat wat wij kopen eerlijk is? De aanhoudende populariteit van de zogenaamde fast fashion maakt het er in ieder geval niet makkelijker op. Gelukkig zijn er initiatieven genomen om de textielsector in onder andere Bangladesh eerlijker te maken. Onder meer de Bijenkorf, HEMA, H&M en WE hebben besloten samen te werken met vakbonden en fabrieken in Bangladesh om te werken aan een betere werkomgeving. Ook hebben de merken die kleding lieten maken in de ingestorte textielfabriek het voornemen gehad om een financiële vergoeding te leveren aan de families die er werkten. Tot nu toe is Primark echter het enige merk dat aanzienlijk heeft bijgedragen.
Wat kunnen we zelf doen? Dat is heel lastig te zeggen. Zelf koop ik regelmatig bij ZARA , waar ongetwijfeld kleding verkocht wordt die niet op eerlijke wijze gefabriceerd is. Laatst liet ik een broek liggen waarvan in het label stond ‘Made in Bangladesh’, ik kreeg het niet over mijn hart dat te kopen. Maar goed, dan koop je vervolgens iets waarop staat ‘Made in India’ en dan weet je eigenlijk ook wel hoe laat het is. We zullen toch ergens moeten beginnen om dit probleem tegen te gaan. Het financieel steunen van stichtingen die zich hier voor inzetten wellicht? Of het raadplegen van een lijst met keurmerken wanneer je iets koopt? Goedkope items combineren met duurdere items waarvan de totstandkoming beter te achterhalen is? Of moet de overheid steviger optreden? Meer goede ideeën? Deel ze met elkaar! Dan kunnen met elkaar werken aan een eerlijke textielindustrie.
